Odpowiedzialność: | Tadeusz Ślipko. |
Hasła: | etyka metaetyka |
Adres wydawniczy: | Kraków : Wydawnictwo WAM, 2002. |
Opis fizyczny: | 460 s.; 24 cm. |
Uwagi: | Bibliogr. w tekście. - Indeksy. |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
- Rozdział I. Etyka chrześcijańska: czym jest, jej potrzeba i zadania
- Rozdział II. Etyka chrześcijańska a współczesne kierunki filozoficzno-etyczne
- ELEMENTY METAETYKI
- Definicja etyki, jej źródła i metoda, etyka a inne nauki
- Definicja etyki a) Nauka b) Filozoficzna c) Ogólne zasady i szczegółowe normatywy
- Ludzkie działanie
- Wrodzone człowiekowi zdolności poznawcze
- Struktura podanej definicji
- Ogólne określenie przedmiotu materialnego i formalnego
- Przedmiot materialny i formalny etyki
- Źródła etyki
- Metoda etyki
- Historia problemu
- Klasyfikacja stanowisk
- Określenie stanowiska
- Etyka a metafizyka i inne nauki
- Etyka a metafizyka
- Etyka a inne nauki
- Etyka a pozostałe dyscypliny filozoficzne
- Etyka a nauki szczegółowe
- Etyka a teologia moralna
- Podział etyki
- Konkluzja
- OGÓLNOFILOZOFICZNE PODSTAWY ETYKI
- Wprowadzenie
- Tezy z zakresu teorii poznania
- Tezy z zakresu filozofii człowieka jako osoby
- Tezy z zakresu filozofii rozumnych działań osoby ludzkiej
- Podstawy etyki a identyfikacja etyki
- NAUKA O AKTACH LUDZKICH
- Rozdział I. Podstawowe pojęcia z ogólnej teorii aktów ludzkich
- Wprowadzenie
- Rozwój problematyki
- Wstępne uściślenia terminologiczne
- Pojęcie aktu rozumnego
- Pojęcie aktu rozumnego wolnego i rozumnego koniecznego
- Akt rozumny konieczny
- Akt rozumny wolny
- Podstawowe podziały aktów wolnych
- Akty samorodne i akty nakazane
- Akty w pełni świadome i akty częściowo świadome
- Akty zamierzone aktualnie, wirtualnie i habitualnie
- Akty niechcenia
- Akty zachcenia
- Struktura aktu woli
- Rozdział II. Przeszkody ograniczające dobrowolność aktów ludzkich
- Pojęcie i najważniejsze rodzaje przeszkód aktu ludzkiego
- Przeszkody aktualne
- Niewiedza
- Uczucia
- Strach
- Przymus
- Przeszkody habitualne
- Błędne opinie i uprzedzenia
- Wrodzone skłonności i nałogi
- Choroby psychiczne
- EUDAJMONOLOGIA CZYLI NAUKA O CELU I SZCZĘŚCIU CZŁOWIEKA
- Wprowadzenie
- Wstępne założenia
- Byt utożsamia się z dobrem
- Dobro jest to byt doskonały, doskonalący i godny pożądania
- Cel jest to dobro zamierzone przez dany podmiot ze względu na nie samo
- Rozdział I. Geneza, historyczny rozwój oraz sformułowanie podstawowej problematyki celu i sensu ludzkiego życia
- Wprowadzenie
- Skąd się bierze etyczny problem celu?
- Ustalenie faktu
- Egzystencjalne warunki dążenia do celu
- Filozoficzny opis dążenia do celu
- Sformułowanie zagadnienia
- Problem celu i szczęścia w historii etyki
- Rozwój poglądów
- Klasyfikacja kierunków
- Wstępne sformułowanie stanowiska etyki chrześcijańskiej
- NAUKA O CELU OSTATECZNYM
- Rozdział II. Istnienie celu ostatecznego
- Wprowadzenie
- Analiza zjawiska dążenia do celu
- Dokładniejsze sprecyzowanie metodologicznych podstaw zagadnienia
- Podstawowe pojęcia
- Pojęcie celów bliższych, celu naczelnego oraz ostatecznego
- Pojęcie szczęścia niedoskonałego, "relatywnie najwyższego" i doskonałego
- Istotny sens stanowiska zajętego w zagadnieniu celu i szczęścia człowieka
- Uzasadnienie tezy
- Objaśnienie uzasadnienia
- Rozdział III. Identyfikacja celu ostatecznego oraz jego wewnętrzna konstytucja
- Wprowadzenie
- Kierunki rozwiązania
- Objaśnienie pojęć
- Dobra przygodne
- Warunek konieczny i wystarczający szczęścia doskonałego
- Osiągnięcie Boga
- Uzasadnienie stanowiska
- Stanowi warunek konieczny
- Stanowi warunek wystarczający
- Zagadnienie wewnętrznej konstytucji celu ostatecznego
- NAUKA O IMMANENTNYM CELU ŻYCIA LUDZKIEGO
- Rozdział IV. Pełny rozwój osoby immanentnym celem życia ludzkiego
- Wprowadzenie
- Przedstawienie stanowisk
- Stanowisko etyki chrześcijańskiej
- Ogólne wnioski
- Uściślenie terminu "sens" ludzkiej egzystencji
- Strukturalny aspekt dążenia człowieka do szczęścia
- Cel a dobro moralne
- Ogólna charakterystyka zaprezentowanej koncepcji szczęścia
- Zagadnienia dodatkowe
- Etyczny charakter idei szczęścia i doskonalenia się człowieka
- Eudajmonologia a obiektywny porządek moralny
- AKSJOLOGIA ETYCZNA CZYLI NAUKA O MORALNEJ SPECYFIKACJI AKTU LUDZKIEGO I O WARTOŚCIACH MORALNYCH
- Wstępne pojęcia i twierdzenia
- Najogólniejszy podział problematyki etyczno-aksjologicznej
- NAUKA O MORALNEJ SPECYFIKACJI AKTU LUDZKIEGO
- Rozdział I. Geneza, historyczny rozwój i sformułowanie podstawowych zagadnień moralnej specyfikacji aktu ludzkiego
- Ustalenie faktu wartościowania moralnego
- Filozoficzny opis zjawiska wartościowania
- Historyczny rozwój poglądów w sprawie moralnej specyfikacji aktów ludzkich
- Rozwój poglądów
- Klasyfikacja stanowisk
- Sformułowanie stanowiska
- Rozdział II. Zagadnienie moralnej specyfikacji aktu prostego
- Zakresowy obszar aktów prostych
- Analiza zjawiska wartościowania aktu prostego
- Podstawowe pojęcia
- Uściślenie stanowiska
- Uzasadnienie
- Konkluzje
- Zagadnienie aktów moralnie obojętnych
- Rozdział III. Zagadnienie moralnej specyfikacji aktu złożonego
- Filozoficzna analiza aktu złożonego
- Pojęcie aktu złożonego
- Sformułowanie tezy i jej uzasadnienie
- Cel a środki
- O zażywaniu przyjemności
- Egzystencjalizm i utylitaryzm w krytycznym naświetleniu
- NAUKA O WARTOŚCIACH MORALNYCH
- Rozdział IV. Geneza, historyczny rozwój i sformułowanie podstawowej problematyki wartości moralnych
- Nawiązanie
- Ustalenie faktu przeżycia wartości moralnych
- Filozoficzny opis zjawiska wartości moralnych
- Historyczny rozwój filozoficznych teorii na temat wartości moralnych
- Przegląd stanowisk
- Klasyfikacja stanowisk
- Sprecyzowanie stanowiska etyki chrześcijańskiej i podstawowej problematyki
- Rozdział V. Istnienie obiektywnych i absolutnych wartości moralnych
- Wprowadzenie
- Filozoficzna analiza zjawiska wartości
- Pojęcia
- Wartość moralna
- Absolutne wartości
- Obiektywne wartości
- Istotny sens tezy chrześcijańskiej
- Uzasadnienie tezy
- Źródła argumentacji
- Zasadniczy tok wywodu
- Zagadnienia dodatkowe
- Pojęcie dobra godziwego
- Rozdział VI. Zagadnienie zasady konstytutywnej obiektywnych i absolutnych wartości moralnych
- Wprowadzenie
- Zasadnicze stanowiska filozoficzno-etyczne
- Sprecyzowanie stanowiska
- Znaczenie terminów "zasada konstytutywna" i "natura osoby ludzkiej integralna i celowościowo uporządkowana"
- Transcendentny wymiar absolutnych wartości moralnych
- Uzasadnienie zarysowanego poglądu
- Podstawowe cechy zaproponowanej koncepcji wartości moralnych
- Zagadnienia końcowe
- Geneza pojęć wartości
- Hierarchia wartości
- Człowiek jako "byt w możności" do doskonalenia się
- Spór o myśl św. Tomasza w sprawie normy moralności
- Rozdział VII. Etyka a konflikt wartości
- Nawiązanie
- Laickie ujęcie problemu
- Pojęcie aktu wewnętrznie złego
- Konflikt psychologiczny i konflikt aksjologiczny
- Tradycyjne ujęcie konfliktu wartości
- Próba rozwiązania
- Rozdział VIII. Rola ogólnych sądów wartościujących w moralnym postępowaniu człowieka
- Wartości moralne jako podstawa formowania ogólnych sądów wartościujących, czyli ocen
- Uściślenie pojęcia ogólnych sądów wartościujących
- Tworzenie ogólnych sądów wartościujących
- Ogólne sądy wartościujące jako kryterium dobra i zła w moralnym postępowaniu człowieka
- Zagadnienie uzupełniające
- Kwestia prawdy etycznej i uprawnionego logicznie przejścia od zdań opisowych do zdań wartościujących
- DEONTOLOGIA ETYCZNA CZYLI NAUKA O OBIEKTYWNYM PRAWIE MORALNYM ORAZ O POWINNOŚCI I UPRAWNIENIU MORALNYM
- Wstępne pojęcia i twierdzenia z deontologii ogólnej
- DEONTOLOGIA A ETYKA
- Rozdział I. Moralny charakter zjawiska deontycznego: postawienie problemu, rozwój poglądów, sformułowanie stanowiska
- Wprowadzenie
- Ustalenie faktu
- Filozoficzny opis przeżycia deontycznego
- Historia zagadnienia
- Przegląd stanowisk
- Klasyfikacja stanowisk
- Rozdział II. Struktura zjawiska deontycznego i jego moralny charakter
- Filozoficzna analiza zjawiska deontycznego
- Wyjaśnienie terminów i uściślenie stanowiska
- Uzasadnienie tezy
- Wyjaśnienia terminologiczne
- Wstępna dyspozycja deontologii etycznej
- NAUKA O OBIEKTYWNYM PRAWIE MORALNYM
- Rozdział III. Geneza, historyczny rozwój oraz podstawowe zagadnienia prawa moralnego
- Wprowadzenie
- Historyczne dzieje problematyki prawa moralnego
- Rozwój poglądów
- Klasyfikacja poglądów
- Dyspozycja rozważań na temat obiektywnego prawa moralnego
- NAUKA O PRAWIE NATURALNYM
- Rozdział IV. Istnienie moralnego prawa naturalnego
- Wyjaśnienie pojęć
- Uściślenie zajętego stanowiska
- Uzasadnienie tezy
- Źródła argumentacji
- Właściwy tok wywodu 292 Prawo naturalne a ewolucja 294 Rozdział V. Powszechność, niezmienność i obiektywność prawa naturalnego
- Wprowadzenie
- Powszechność i niezmienność prawa naturalnego
- Ogólna klasyfikacja norm prawa naturalnego
- Podstawowe rozróżnienia w sprawie niezmienności prawa naturalnego
- Dalsze uwagi konieczne do zrozumienia właściwego sensu powszechności i niezmienności prawa naturalnego
- Sprecyzowanie stanowiska w sprawie powszechności i niezmienności prawa naturalnego
- Powszechność poszczególnych norm prawa naturalnego
- Niezmienność prawa naturalnego
- Wnioski końcowe
- Powszechność i niezmienność prawa naturalnego a jego obiektywna struktura
- Możliwość błędu w poznaniu prawa naturalnego
- Metodologiczne znaczenie idei powszechności prawa naturalnego
- Obiektywność prawa naturalnego
- Wprowadzenie
- Istotny sens zagadnienia
- Rozwiązania
- Uwagi krytyczne
- Propozycja rozwiązania
- Rozdział VI. Transcendentna podstawa i sankcja prawa naturalnego. Pojęcie moralnej natury człowieka
- Wprowadzenie
- Prawo odwieczne jako transcendentna podstawa prawa naturalnego
- Typowe rozwiązania
- Koncepcja chrześcijańska 314 Czym jest prawo odwieczne?
- Czy prawo odwieczne jest prawem we właściwym tego słowa znaczeniu?
- Zagadnienie dodatkowe
- Problem uzasadniania imperatywów i norm prawa naturalnego
- Sankcja prawa naturalnego
- Sankcja a istota prawa
- Pojęcie i zasadnicze podziały sankcji
- Cele sankcji
- Stanowisko etyki chrześcijańskiej i jego uzasadnienie
- Uwagi krytyczne i inne spojrzenie na problem sankcji
- Pojęcie moralnej natury człowieka
- Zagadnienia dodatkowe
- Znaczenie terminu "etyka laicka"
- Zagadnienie tzw. norm docelowych
- Czy mamy obowiązek spełniania aktów moralnie doskonalszych?
- Zasadnicze trudności wysuwane przeciwko teorii prawa naturalnego
- Przedstawienie zarzutów
- Odpowiedź na przytoczone zarzuty
- NAUKA O PRAWIE POZYTYWNYM
- Rozdział VII. Etyczne aspekty prawa pozytywnego
- Historia zagadnienia
- Przegląd stanowisk
- Klasyfikacja stanowisk
- Czy prawo pozytywne jest potrzebne?
- Zależność prawa pozytywnego od prawa naturalnego
- Prawo pozytywne a obowiązek w sumieniu
- Zagadnienie prawa czysto karnego
- Zagadnienie szczegółowe
- Problem definicji obiektywnego prawa moralnego
- Klasyczne tomistyczne definicje prawa moralnego
- Próba odpowiedzi
- NAUKA O PODMIOTOWYM PRAWIE MORALNYM
- Rozdział VIII. Podstawy moralnych praw człowieka
- Wprowadzenie
- Ontologia prawa podmiotowego
- Powinność (officium) i uprawnienie (ius)
- Uprawnienia etyczne i uprawnienia jurydyczne
- Relacja jurydyczna (stosunek prawny, relatio iuridica)
- Pojęcie sprawiedliwości i porządku prawnego
- Klasyfikacja relacji jurydycznych
- Stanowisko etyki chrześcijańskiej w sprawie moralnych uprawnień człowieka i jego uzasadnienie
- SYNEJDEZJOLOGIA CZYLI NAUKA O SUMIENIU
- Rozdział I. Geneza problematyki sumienia i jej historyczne dzieje
- Wprowadzenie
- Wstępne wyjaśnienia terminologiczne
- Ustalenie faktu
- Filozoficzny opis sumienia
- Historia problemu
- Rozwój poglądów
- Klasyfikacja stanowisk i ogólny zarys problematyki sumienia w ujęciu etyki chrześcijańskiej
- Rozdział II. Sumienie jako subiektywna norma działania moralnego
- Filozoficzna analiza sumienia
- Definicja sumienia
- Sumienie a moralna praktyka człowieka
- Istotne cechy sumienia
- Najważniejsze rodzaje sumienia
- Sumienie przeduczynkowe i sumienie pouczynkowe
- Sumienie prawdziwe i sumienie błędne 380 3. Sumienie pewne, sumienie wątpliwe, sumienie zawikłane
- Sumienie trafne, sumienie szerokie, sumienie skrupulanckie
- Podstawowe zasady etyczne funkcjonowania sumienia
- Zagadnienia dodatkowe
- Sumienie a metoda prób i pomyłek w postępowaniu moralnym
- Sumienie a prawo
- Rozdział III. Metody urabiania sumienia pewnego
- Wprowadzenie
- Droga bezpośrednia urabiania sumienia pewnego
- Droga pośrednia
- Wątpliwość co do normy prawa pozytywnego
- Wątpliwość co do normy prawa naturalnego
- Wątpliwość co do faktu z zakresu prawa pozytywnego
- Wychowanie sumienia
- ARETOLOGIA CZYLI NAUKA O CNOTACH MORALNYCH
- Rozdział I. Ogólna teoria cnót, czyli sprawności moralnych
- Wprowadzenie
- Zagadnienie cnót moralnych w historii etyki
- Pojęcie cnoty moralnej
- Integralne elementy cnoty moralnej
- Nabywanie cnoty moralnej
- Umiar w cnocie moralnej
- Związek cnót
- Zasadnicze podziały cnót moralnych
- Ogólna charakterystyka cnót kardynalnych
- Wady moralne
- Etyka a charakterologia
- NAUKA O ODPOWIEDZIALNOŚCI MORALNEJ
- Pojęcie odpowiedzialności moralnej i zasady ponoszenia odpowiedzialności
- Podstawowe pojęcia i stan zagadnienia
- Akty bezpośrednio zamierzone i akty pośrednio zamierzone
- Wstępne wyjaśnienia
- Pojęcia
- Zasady określające odpowiedzialność człowieka za spełniony akt
- Zagadnienie zasady podwójnego skutku *
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
Notka biograficzna:
Ślipko, Tadeusz
Ksiądz, profesor, jezuita, polski filozof, specjalizujący się w zagadnieniach etycznych. Z zakresu etyki szczegółowej zajmował się zwłaszcza problematyką bioetyki, ekologii, inżynierii genetycznej oraz diagnostyki prenatalnej. Zarysował też elementy etyki szczegółowych społeczności naturalnych, od małżeństwa i rodziny poczynając, kończąc na moralności życia międzynarodowego, zagadnień pokoju i wojny.
Źródło: https://lubimyczytac.pl/autor/37083/tadeusz-slipko