Psychologia kształcenia
Tyt. oryg.: "Pädagogische Psychologie des Lernens und Lehrens ".
Odpowiedzialność: | Gerd Mietzel ; przekł. [z niem.] Aleksandra Ubertowska. |
Seria: | Pedagogika |
Hasła: | psychologia pedagogiczna nauczanie-metody i formy uczenie się-psychologia |
Adres wydawniczy: | Gdańsk : Gdańskie Wydaw. Psychologiczne, 2002. |
Opis fizyczny: | 524 s. : rys., wykr. ; 25 cm. |
Uwagi: | Na okł. podtyt.: praktyczny podręcznik dla pedagogów i nauczycieli. Bibliogr. s. 473-508. - Indeksy. |
Twórcy: | Ubertowska, Aleksandra. Tł. |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
- 1. ZAKRES I ZADANIA PSYCHOLOGII KSZTAŁCENIA
- Charakterystyka psychologii kształcenia
- Zamiar wsparcia jako charakterystyczny element sytuacji pedagogicznej
- Wskazanie możliwości lepszej realizacji pedagogicznego wsparcia .
- Psychologia kształcenia jako dyscyplina
- O pożytkach płynących z badań pedagogiczno-psychologicznych
- Psychologia kształcenia jako nauka podstawowa
- i praktyczna
- Udział psychologów w procesie określania celów kształcenia
- Badanie uczenia się i jego uwarunkowań
- Uczenie się jako zmiana sposobów zachowania
- Uczenie się jako pasywne przyswajanie wiedzy
- Uczenie się jako konstruowanie wiedzy
- Szkoła jako miejsce produkcji lub jako miejsce uczenia się
- Opracowywanie wiedzy psychologiczno-pedagogicznej
- Tendencja do potwierdzania uprzednich założeń
- Wpływ przedwiedzy na przyswajanie nowych informacji
- O akceptacji tez naukowych
- Warunki efektywnej pracy dydaktycznej
- Udane nauczanie - efekt talentu czy zastosowania teorii naukowych?
- Wiedza skutecznego nauczyciela
- Ugruntowana znajomość przedmiotu i jej znaczenie
- dla pobudzania procesów uczenia się
- Ogólna wiedza pedagogiczna
- Tworzenie dobrej atmosfery w klasie
- Zainteresowanie uczniem jako drugim człowiekiem
- Jednoznaczne oczekiwania wobec ucznia w atmosferze pełnej zrozumienia
- 2. WSPARCIE PEDAGOGICZNE W PERSPEKTYWIE PSYCHOLOGII
- ROZWOJOWEJ
- Problem dziedziczności i środowiska
- Rozwój jako efekt wpływu genów i środowiska
- Różne formy oddziaływania genów: skala pośredniości
- Wpływ genów o relatywnie niskiej pośredniości
- Wpływ genów o relatywnie wysokiej pośredniości
- Zmiana współdziałania dziedziczności i środowiska
- w dzieciństwie i w młodości
- Zakres reaktywności genów
- Zależność między dojrzewaniem a uczeniem się
- Nabywanie wiadomości według Jeana Piageta
- Przystosowanie przez asymilację i akomodację
- Schemat jako podstawowa jednostka wiedzy
- Inteligencja jako proces organizacji
- Mechanizmy rozwoju poznawczego
- Rozwój poznawczy
- Doświadczenia sensomotoryczne.
- Myślenie przedoperacyjne
- Operacje konkretne
- Operacje formalne
- Zdolność do myślenia abstrakcyjno-logicznego z empirycznego punktu widzenia
- Znaczenie znanego kontekstu
- Sprawdzanie wniosków wyprowadzonych z przesłanek sprzecznych z doświadczeniem
- Przekształcanie abstrakcyjnych elementów zdaniowych w przedstawieniach wizualnych
- Wpływ Piageta na nauczanie
- Rozwój poznawczy z perspektywy społeczno-kulturowej
- Społeczne źródła indywidualnych funkcji poznawczych
- Funkcje społeczne jako podłoże rozwoju indywidualnych
- funkcji psychicznych
- Porównanie samego siebie jako rezultat kontaktów społecznych
- Strefa najbliższego rozwoju
- Wsparcie społeczne poprzez terminowanie
- Kształtowanie ocen moralnych
- Teoria rozwoju Kohlberga
- Różne poziomy sądów moralnych
- Niektóre krytyczne głosy na temat teorii Kohlberga
- Wspieranie odpowiedzialnego sądzenia i działania:
- założenie integracyjne
- Wspieranie poczucia własnej wartości
- we wspólnocie ludzkiej
- Wspieranie uczenia się we współpracy z innymi i tworzenie atmosfery wzajemnej pomocy.
- Wspieranie refleksji moralnej
- Wspólne podejmowanie decyzji
- 3. PODSTAWOWE PROCESY UCZENIA SIĘ
- Uczenie skojarzeń przez warunkowanie klasyczne
- Warunkowani klasyczne w ramach eksperymentu
- Analiza klasycznego eksperymentu Pawłowa
- Wytwarzanie reakcji emocjonalnych
- Klasyczne warunkowanie w klasie szkolnej.
- Warunkowanie sprawcze
- Niektóre podstawy warunkowania sprawczego
- Wzmocnienie danego zachowania
- Unikanie bodźców awersywnych
- Rozróżnienie między wzmocnieniem pierwotnym a wtórnym
- Stabilizacja zmiany zachowań przez częściowe wzmocnienie
- Wypracowywanie nowych zachowań poprzez kształtowanie
- Zmniejszenie częstotliwości występowania zachowań
- poprzez wygaszanie
- Stłumienie zachowań poprzez wygaszanie
- Tworzenie różnicujących bodźców
- Wpływ behawiorystycznie zorientowanych badań nad uczeniem się na pracę dydaktyczną
- Koncentrowanie się na zauważalnych zachowaniach uczniów .
- Czas potrzebny uczniowi na naukę
- Rozróżnienie między biernym a aktywnym uczestnictwem w lekcji
- Określenie odpowiednich konsekwencji zachowania
- Podstawy społeczno-poznawczej teorii uczenia się
- Charakterystyka uczenia się na podstawie obserwacji
- Rozróżnienie między uczeniem się a zachowaniem.
- Uczenie się poprzez wzmocnienie zastępcze
- Skutki uczenia się przez obserwację
- Pozyskiwanie istotnych informacji.
- Nauka strategii poznawczych
- Elementy uczenia się przez obserwację
- Kierowanie własnym uczeniem się
- Wspieranie oczekiwań związanych z poczuciem skuteczności
- Akceptacja ambitnych celów.
- Zaakceptowanie własnych wyników w nauce a samoobserwacja
- Ocena własnego zachowania
- Określenie konsekwencji własnego zachowania
- Znaczenie behawiorystycznych teorii uczenia się dla pracy dydaktycznej
- 4. UCZENIE SIĘ JAKO AKTYWNE PRZETWARZANIE INFORMACJI
- Sposób przetwarzania informacji przez człowieka
- Rejestr sensoryczny
- Wybór informacji za pośrednictwem uwagi
- Wybór jednostek sensu w procesie spostrzegania
- Pamięć krótkotrwała.
- Trwałość magazynowania - ograniczenia
- Pojemność magazynowania-ograniczenia.
- Przedłużanie trwałości zapamiętywania poprzez powtarzanie z opracowaniem
- Pamięć długotrwała
- Schemat jako złożona jednostka wiedzy pamięci deklaratywnej .
- Schematy jako poznawcze reprezentacje pojęć
- Kategoryzowanie według ustalonej liczby relewantnych cech
- Kategoryzacja według cech charakterystycznych.
- Orientacja prototypowa a teoria atrybutów w nauczaniu
- Pojęcie jako narzędzie poznania
- Sądy jako podstawowe jednostki wiedzy
- Przedstawienia obrazowe
- Znajomość typowych przebiegów zdarzeń
- Uczenie sie nowych informacji
- Włączanie jednostek wiedzy deklaratywnej do sieci
- Pozyskiwanie nowych sądów
- Korzystne warunki dla pozyskiwania nowych informacji
- Podanie dobrze uporządkowanych treści nauczania
- Wspomaganie przetwarzania nowego materiału dydaktycznego poprzez środki preinstruktażowe
- Test wstępny służący skierowaniu uwagi na późniejsze informacje
- Uprzedzanie zasadniczych wypowiedzi poprzez wstępny przegląd materiału
- Wstępne zarysowanie kontekstu
- Strategie opracowywania informacji
- Zaznaczanie fragmentów tekstu
- Sporządzanie notatek
- Streszczenia
- Zadawanie pytań
- Szkicowanie sieci powiązań
- Wiedz o własnych procesach poznawczych
- Wiedza o własnych procesach uwagi i ich kontrolowaniu
- Wiedza o własnych procesach pamięciowych i ich kontrolowaniu
- Powiększający się zasób wiedzy i korzystanie ze strategii jako rezultat doświadczeń szkolnych
- Przekazywanie strategii pamięciowych przez nauczyciela .
- Wykorzystanie strategii pamięciowych przez ucznia
- Mnemotechniki
- Teorie zapominania
- Teoria zanikania śladów
- Teoria interferencji
- Brak odpowiednich bodźców wywołujących materia)
- Kształtowanie uwarunkowań dydaktycznych wspierających zapamiętywanie
- 5. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW - WARUNKI
- Inteligencja jako zdolność rozwiązywania problemów
- Testy inteligencji jako podstawa selekcji
- Inteligencja jako zdolność wrodzona
- Inteligencja jako zdolność stabilna.
- Inteligencja jako ograniczona struktura zdolności
- Inteligencja a wykorzystanie środków pomocy
- Inteligencja jako zdolność zmienna
- Zachowanie inteligentne jako rezultat procesu opracowywania informacji
- Inteligentne zachowanie związane z kontekstem
- Metody zmniejszania zależności między wynikami testu na inteligencję a osiągnięciami w nauce
- Rozwiązywanie problemów
- Rozwiązywanie problemów z perspektywy psychologii ogólnej
- Charakterystyka sytuacji problemowej
- Problemy jasno i niejasno zdefiniowane
- Algorytmiczne i heurystyczne rozwiązywanie problemów
- Porównanie ekspertów i nowicjuszy w trakcie rozwiązywania problemu
- Wspomaganie rozwiązywania problemów w trakcie nauczania
- Tworzenie sytuacji problemowych w naturalnym
- kontekście
- Sprawdzanie rozumienia językowego
- Konkretyzowanie zadań tekstowych
- Przedstawianie wielu całościowych przykładów
- Doskonalenie jakości pytań wspomagających rozumienie
- Wspomaganie zmian pojęciowych
- Opór przeciwko zmianom pojęciowym
- Aktywizacja przedwiedzy
- Odpowiednie przedstawianie nowych informacji
- i wymaganie aktywnego ich przetwarzania
- Przeżycie i przezwyciężenie konfliktu poznawczego
- Przenoszenie materiału wyuczonego na sytuacje pozaszkolne:
- transfer .
- Elementy transferu
- Zalecenia dydaktyczne mające na celu poprawę transferu
- Intensywne ćwiczenie podstawowych sprawności
- w wybranych zagadnieniach tematycznych
- Okazja do wykorzystania wyuczonego materiału
- w różnych sytuacjach.
- Systematyczna dekontekstualizacja uczenia się
- Nauczanie zorientowane na problem i związane
- z zastosowaniem wiedzy
- 6. WSPOMAGANIE MOTYWACJI DO UCZENIA SIĘ
- Motywacja i siła woli jako znaczące procesy prowadzące
- do osiągnięcia celów nauczania
- Niektóre teorie motywacji i ich znaczenie dla praktyki dydaktycznej
- Aktywizacja uczenia poprzez zastosowanie bodźców zakłócających: teoria redukcji popędu
- Perspektywa humanistyczna: dążenie do samorealizacji
- Poznawcze teorie procesu motywacyjnego: potrzeba porządku
- i przewidywalności
- Społeczno-poznacze wyjaśnienia motywacji do osiągnięć
- Teoria atrybucji przyczynowej
- Klasyfikacja wyjaśnień ze względu na przyczyny
- Wpływ tendencji egotycznych na atrybucję przyczyn
- Emocjonalne skutki sukcesu i niepowodzenia
- Rezygnacja i przygnębienie w stanie wyuczonej bezradności
- Przezwyciężenie wyuczonej bezradności przez odzyskanie samokontroli
- Specyficzne koncepcje wyjaśniające i wspomagające motywację
- do uczenia się
- Motywacja zewnętrzna i wewnętrzna.
- Postrzeganie własnych możliwości samokontroli.
- Postrzeganie własnych kompetencji
- Wspomaganie i pobudzanie motywacji wewnętrzej ucznia
- Ciekawość i warunki pobudzania.
- Charakterystyka ciekawości.
- Aktywizacja ciekawości ucznia
- Wspomaganie ukierunkowania na proces
- Wyjaśnienie osiągnięć z perspektywy indywidualnej
- i społecznej orientacji normatywnej.
- Prezentacja dla ochrony i podwyższenia własnej wartości
- Orientacja na cele uczenia się prowadząca do rozwoju kompetencji ucznia
- Indywidualne zainteresowanie
- Wykorzystanie siły woli dla przezwyciężenia trudności
- Różne struktury służące realizacji celu
- Struktury służące realizacji celu oparte na rywalizacji.
- Struktury służące realizacji celu oparte na współpracy
- Warunki skutecznej współpracy
- Program uczenia się opartego na współpracy.
- Skutki uczenia się opartego na współpracy.
- Lęk i osiągnięcia.
- Charakterystyka lęku
- Warunki w klasie szkolnej wywołujące lęk
- Obniżenie osiągnięć w stanie wzmożonego lęku.
- Możliwości unikania lub zmniejszania reakcji lękowych
- w klasie .
- DIAGNOSTYKA I OCENIANIE SZKOLNEGO UCZENIA SIĘ
- Sprawdzanie wiedzy i umiejętności z perspektywy nauczania zakładającego obiektywizm.
- Wybór i sformułowanie odpowiednich celów uczenia się
- Charakterystyka celów uczenia się
- Różne rodzaje celów uczenia się
- Zoperacjonalizowane cele uczenia się.
- Ogólne cele uczenia się i przykłady specyficznych form zachowań
- Taksonomia celów uczenia się według Blooma
- Cele uczenia się w zakresie społeczno-emocjonalnym
- Krytyczne spojrzenie na taksonomię Blooma
- Przyporządkowanie zadań do określonej sekwencji dydaktycznej.
- Podział złożonych celów uczenia się za pomocą
- analizy zadań
- Tworzenie sekwencji uczenia się
- Regularne sprawdzanie wyuczonego materiału
- Cechy tradycyjnych metod oceny wyników: stopnie i testy.
- Obiektywizm egzaminów
- Rzetelność egzaminów
- Trafność egzaminów
- Sprawdzanie wiedzy i umiejętności zgodnie z konstruktywistyczną teorią uczenia się
- Krytyka tradycyjnych instrumentów egzaminacyjnych
- Preferowanie jasno zdefiniowanych sytuacji zadaniowych
- Przecenianie rzetelności kosztem trafności
- Tworzenie autentycznych sytuacji problemowych
- Postępowanie w ramach alternatywnej diagnostyki pedagogicznej
- Wymaganie od ucznia zaprezentowania swojej przedwiedzy
- Ścisłe powiązanie diagnostyki i uczenia się
- Zakładanie portfolio
- Pomiar i ocena złożonych zachowań
- Gotowość nauczyciela do krytycznej samooceny
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
Wyp. nr 114
ul. Powstańców Śląskich 17