Biblioteka Publiczna

U księżnej pani

Autor: Wasylewski, Stanisław

   Notka biograficzna  

Książką U księżnej pani jednym rzutem wdarł się Stanisław Wasylewski na szczyt parnasu literackiego książki historycznej lat międzywojennych XX wieku. Szkice Stanisława Wasylewskiego są typowym zbiorem (...) poszukiwań (...) - z pyłu foliantów lub broszur, od stu lat nie rozciętych, wyłaniały sie nagle żywe postacie, wnęcały się do wyobraźni bujnej, młodzieńczej,

szeptały jej spłowiałymi wargami dawnych wzruszeń mowę, wznawiały jakieś dawne serca bicie - prosiły o wskrzeszenie bodaj na krótki dzionek - i młody guślarz, nieraz na przekór codzienności upodobań, przywdziewał szatę poważną, aby odprawić obrzęd historyczno-obyczajowy i wywołać nikłe cienie to cięższych, to lżejszych duchów... - tak pisał w grudniu 1917 roku o 32-letnim wówczas skromnym bibliotekarzu z lwowskiego Ossolineum w przedmowie do jego książki Józef Kallenbach, historyk literatury polskiej, wykładowca uniwersytecki, dyrektor Muzeum i Biblioteki Czartoryskich w Krakowie.
W książce U księżnej pani Wasylewskiego poznajemy rodzimą historię niejako od alkowy, poprzez prywatne życie, rozterki duchowe i miłosne autentycznych i barwnych postaci, których przecież na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej nie brakowało.
Dlatego też wodza insurekcji 1794 roku Tadeusza Kościuszkę poznajemy nie na polach bitew, a jako skromnego oficerka, uderzającego w konkury o rękę panny Sosnowskiej, książę Józef Poniatowski, hulaka i rozrabiaka, rozbija się w powozie po ulicach Warszawy i ani myśli zostać bohaterem narodowym, tytułowa Księżna Pani - Franciszka Urszula Maria Radziwiłłowa - pisze z nudów sztuki w Nieświeżu, tam też Herszko Lejbowicz żmudnie ryje w miedzi portrety antenatów rodu Radziwiłłów, nie wiedząc, że tworzy coś niezwykłego . Z autorem trafiamy do Lwowa, aby przypatrzyć się kto buduje nowy teatr, a grupą polskiej arystokracji bawimy sie na kongresie wiedeńskim 1815 roku. Korowód niezwykłych postaci, o wiekszości z których bez Wasylewskiego byśmy zapomnieli.
Wasylewski potrafił i miał o czym pisać. Jego teksty wciągają, skrzą się dowcipem, anegdotą. Praca biblioteczna dała mu dostęp do wielu nieznanych materiałów historycznych, w istotny sposób wpłynęła na kształtowanie się jego zaintersowań i metody przyszłej twórczości. Ta ukazywała frapującą panoramę życia obyczajowego drugiej połowy XVIII wieku i romantycznej połowy XIX wieku.

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)

Wasylewski, Stanisław

Polski dziennikarz, eseista, krytyk literacki, tłumacz, autor opracowań pamiętników, starszy brat dziennikarza Bolesława Wasylewskiego. Uczył się w gimnazjach w Stryju i we Lwowie wraz z Kornelem Makuszyńskim, Juliuszem Kleinerem i Rudolfem Weiglem. W 1904 roku podjął studia historyczne i polonistyczne na Uniwersytecie Lwowskim. W latach 1905-1910 był kolejno: wolontariuszem, stypendystą i asystentem Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. We Lwowie mieszkał do 1927, redagując Gazetę Poranną, Szczutka i Słowo Polskie. W 1927 przeniósł się do Poznania, gdzie w Wydawnictwie Polskim [>>] R. Wegenera redagował serię Biblioteka Laureatów Nobla. Współpracował także z czasopismami poznańskimi, a także redakcjami rozgłośni radiowych Poznania i Warszawy. W 1932 obronił pracę doktorską z filozofii na Uniwersytecie Poznańskim. Był laureatem nagrody literackiej Poznania 1937 i Złotego Wawrzynu Polskiej Akademii Literatury. W 1938 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Okupację przeżył we Lwowie. Na polecenie wywiadu Armii Krajowej współpracował z proniemiecką Gazetą Lwowską pisząc felietony o polskich zabytkach w Małopolsce Wschodniej. W 1945 został za to potępiony przez Związek Zawodowy Literatów Polskich, jednak w 1946 został zrehabilitowany przez sąd. Po przymusowym wysiedleniu ze Lwowa w 1944, przez trzy lata mieszkał w Krakowie, po czym przeniósł się do Opola. Jest autorem wielu książek dotyczących Lwowa. Pisał - z wdziękiem, erudycją i humorem - poczytne eseje i szkice historyczne poświęcone głównie polskiej kulturze obyczajowej i literackiej okresu Oświecenia i Romantyzmu.

Źródło: https://lubimyczytac.pl/autor/33731/stanislaw-wasylewski

---

Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki: