ANTONINA ŻABIŁSKA (1908-1971) - żona Jana Żabińskiego, dyrektora Ogrodu Zoologicznego w Warszawie w latach 1929-1950; autorka książek: Dżolly i s-ka, Rysice, Borsunio. W czasie wojny razem z mężem ratowała Żydów uciekających z getta i ukrywała ich na terenie ogrodu zoologicznego. Po wojnie Kan, oficer AK, mimo ogromnych zasług w ratowaniu ludzi i rzadkich okazów zwierząt, został pozbawiony stanowiska
i wraz z rodziną musiał opuścić dom, który w wojennym kataklizmie stał się prawdziwą arką.
W 1965 roku oboje Żabińscy otrzymali tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, a w 1980 - pośmiertnie - odznaczono ich Krzyżami Komandorskimi Orderu Odrodzenia Polski. Wspomnienia Antoniny, Ludzie i zwierzęta, zainspirowały twórców hollywoodzkiego filmu Azyl. Opowieść o Żydach ukrywanych w warszawskim zoo. Opowieść o kobiecie, która w czasie wojny ze swego domu uczyniła arkę, gdzie schronienie znaleźli ludzie i zwierzęta.
Zobacz pełny opis
Odpowiedzialność:
Antonina Żabińska ; [opieka redakcyjna Barbara Górska].
Antonina Maria Żabińska, z d. Erdman ur. 18 lipca 1908 w Petersburgu, zm. 19 marca 1971 w Warszawie – polska pisarka, przez męża Jana Żabińskiego związana z Ogrodem Zoologicznym w Warszawie.
Debiutowała opowiadaniem Pamiętnik żyrafy w piśmie Moje pisemko 1934, w 1936 roku opublikowała Jak białowieskie rysice zostały Warszawiankami jako pierwszy tom serii Opowieści przyrodnicze. W 1939 ukazała się jej książka Dżolly i S-ka, która miała wiele wydań powojennych z podtytułem Z dziejów warszawskiego Ogrodu Zoologicznego.
W czasie II wojny światowej razem z mężem ukrywała [>>] na terenie opustoszałych pomieszczeń zoo Żydów, m.in. uciekinierów z warszawskiego getta. W 1965 roku otrzymała wraz z nim tytuł Sprawiedliwej wśród Narodów Świata.
Po wojnie opublikowała przeznaczone dla młodszych czytelników tomy Rysice 1948 i Borsunio 1964. W 1968 roku wydała wspomnienia Ludzie i zwierzęta, w których przedstawiła m.in. swoją działalność okupacyjną. W 1970 roku ukazała się jej ostatnia książka Nasz dom w ZOO poświęcona warszawskiemu zoo.
Została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
W 2007 roku Diane Ackerman, wykorzystując jej wspomnienia Ludzie i zwierzęta, uczyniła z niej bohaterkę swojej książki The Zookeepers Wife wyd. polskie Azyl. Opowieść o Żydach ukrywanych w warszawskim ZOO 2009. Książka ta została zekranizowana w 2017.
W 2008 została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
D