Islamofobia jako technologia władzy : studium z antropologii politycznej
Islamofobia jest zjawiskiem, które od przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku coraz mocniej zaznacza się w życiu europejskich społeczeństw. Książka zawiera omówienie różnorodnych dyskursów antyislamskich, które konstruując islam jako zagrożenie, a muzułmanów jako "innych" i "obcych", wyrastają często z bardzo odmiennych przesłanek.
Niektóre z nich są
częścią dyskursu krytycznego wobec religii w ogóle i wiążą się z oświeceniowymi ideami postępu, emancypacji i racjonalizmu, inne wyrastają z konserwatywnej troski o czystość chrześcijańskiego dziedzictwa i europejskiej tożsamości (a także jej narodowych wariantów).
Punktem wyjścia jest dla autorki pytanie o to, w jakim stopniu współczesna islamofobia powtarza wzory znane z historii europejskiego antysemityzmu.
Ważną część tekstu wypełnia refleksja na temat relacji między figurą Żyda jako Innego a procesami konstruowania symbolicznej obcości, jaką w europejskim kontekście zostają naznaczeni muzułmanie. Wiążąc te procesy z wydarzeniami polityczno-ekonomicznymi z ostatnich dekad, autorka przedstawia je na tle historycznych związków Europy z islamem. Pokazuje przy tym, w jaki sposób wytworzone w epoce kolonialnej orientalistyczne wyobrażenia na temat tej religii kształtują dzisiejsze nastawienia wobec muzułmanów.
Poszukując odpowiedzi na pytanie o przyczyny wzmagającej się w Europie antymuzułmańskiej ksenofobii, autorka szczególną uwagę zwraca na przemiany ekonomiczne związane z rozwojem neoliberalnego kapitalizmu, a także z kryzysem logiki rozwojowej, na której ufundowana została zachodnia nowoczesność.
Zastanawiając się na fenomenem polskiej "islamofobii bez muzułmanów" podkreśla rolę, jaką w jej tworzeniu się odgrywa półperyferyjny charakter Polski.
Odpowiedzialność: | Monika Bobako. |
Seria: | Horyzonty Nowoczesności : t. 121 |
Hasła: | Antropologia społeczna Dyskryminacja religijna Islam Islamofobia Mniejszości religijne Świadomość społeczna Tożsamość społeczna Europa Monografia |
Adres wydawniczy: | Kraków : Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, copyright 2017. |
Opis fizyczny: | 418, [9] stron ; 21 cm. |
Uwagi: | Bibliografia na stronach 379-406. Indeks. |
Forma gatunek: | Książki. Publikacje naukowe. |
Dziedzina: | Etnologia i antropologia kulturowa Polityka, politologia, administracja publiczna Socjologia i społeczeństwo |
Powstanie dzieła: | 2017 r. |
Powiązane zestawienia: | Warszawski Miesiąc Różnorodności |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
- Wstęp
- Rozdział 1. Islamofobia jako problem antropologii politycznej
- Ksenofobia, rasizm i kwestia ram normatywnych
- Islamofobia i konieczność "odmyślenia" orientalistyki
- Studia nad antysemityzmem jako matryca metodologiczna
- Islamofobia jako dyskurs i relacja społeczna
- Rozdział 2. Dyskurs islamofobii. Anatomia i etiologia
- Oriana Fallaci: pogarda jako wyznanie wiary
- Samuel P. Huntington: w poszukiwaniu wroga
- Wynalezienie muzułmanów w Europie. Tożsamość w czasach neoliberalnej hegemonii
- Islamofobia jako formacja ideologiczna neoliberalnego kapitalizmu
- Islamofobia i "koniec świata, jaki znamy"
- Neoliberalne niepokoje i fantazmat "muzułmańskiego imigranta"
- Rozdział 3. Religia i rasa. Trajektorie antysemityzmu i islamofobii
- Antysemityzm i zmienne tryby kodowania odmienności
- Rasa i religia. Zatajone powinowactwo
- Islam i jego "stawanie się religią"
- Urasowienie muzułmanów. Islamofobia jako rasizm
- Rozdział 4. Europa i jej inni. Żyd i Arab, żyd i muzułmanin
- Orientalizm jako europejska gra w różnice religijne
- Żyd i Arab/muzułmanin (I): genealogia pokrewieństwa
- Żyd i Arab/muzułmanin (II): punkt zerwania
- Zagłada i nowe geometrie inności
- Węzeł palestyński i pytanie o nie-islamofobiczną Europę
- Wrogość: imitacje i asymetrie
- "Nowy antysemityzm"
- Anty-antysemityzm i islamofobia: punkt sprzężenia
- Dekolonizacja zwesternizowanej żydowskości. Demontaż ram konfliktu
- Rozdział 5. Islamofobia progresywistyczna. Feminizm a islam jako rewers zachodniej cywilizacji
- Ratowanie brązowych kobiet przed brązowymi mężczyznami
- Hidżab i zderzenie patriarchatów
- Feministyczna krytyka islamu. Przeoczone osie dominacji
- Polski katolicyzm, prawa kobiet i widmo islamu
- Feminizm i pułapka orientalizmu
- Feminizm vs religia: rewizje. Postkolonialny postsekularyzm
- Poza orientalizmem: feminizm islamski
- Rozdział 6. Islamofobia resentymentu. Antymuzułmański dyskurs religijnej prawicy w Polsce
- Rama Nietzscheańska: resentyment, upadek Zachodu i apologia islamu
- Paweł Lisicki (I): modernizacja katolicyzmu i kapitulacja przed islamem
- Paweł Lisicki (II): katolicki tradycjonalizm i fascynacja islamem
- Uległość i odsłonięcie wypartego
- Polska islamofobia bez muzułmanów i resentyment półperyferii
- Zakończenie. Czy Europa może przetrwać bez islamu?
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
Notka biograficzna:
Bobako, Monika
Monika Bobako ur. 1973 – doktor habilitowana nauk humanistycznych, profesor na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, specjalizująca się w zagadnieniach z obszaru filozofii i antropologia polityczna i studiów kulturowych. Jest absolwentką filozofii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2000 oraz gender studies na Uniwersytecie Środkowoeuropejskim w Budapeszcie. W 2008 obroniła doktorat w Instytucie Filozofii UAM, a w 2019 uzyskała tytuł doktora habilitowanego. Jest zatrudniona w Pracowni Pytań Granicznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zajmuje się [>>]